Na ruim een jaar voorbereiding startte 1 januari 2020 de uitvoering van de werkzaamheden van de vier maatschappelijke thema’s van missiegedreven topsectoren- en innovatiebeleid van dit Kabinet. De themacoalitie ‘Gezondheid en zorg’ wezen onlangs de eerste vier regio-fieldlabs aan die zichzelf trots presenteerden als zogenaamde “GROZzerdammen“. Het gaat om de regio-fieldlabs in Deventer, Utrecht, Eindhoven en de Noordelijke Maasvallei. In deze fieldlabs leven in 2040 de inwoners tenminste vijf jaar langer in goede gezondheid en zijn de hardnekkige gezondheidsverschillen met 30% afgenomen. Deze fieldlabs gaan de rest van Nederland voor.
Het enthousiasme voor de GROZzerdammen is overal groot. Dat blijkt uit de vele reacties en de grote opkomst tijdens de kick-off van de GROZzerdammen. Inwoners uit diverse regio’s en vertegenwoordigers van kennisinstellingen, overheden en bedrijven – de hele “quadruple helix” dus - waren vertegenwoordigd.
Karin Alfenaar (innovatievermanager, Health Hub Utrecht) en Anja van de Aa (bestuurslid, SAMEN030) blikken kort terug:
Een voetbalkantine met meer dan honderd vrijwilligers, mantelzorgers, ondernemers, onderzoekers en beleidsmakers, die allemaal werken aan meer gezondheid en minder zorg. Dat is een bijzondere ervaring.
GROZzerdammen vormen een onderdeel van het programma ‘GROZ’ van de themacoaltie Gezondheid & Zorg. GROZ is het anagram van ‘zorg’, om een heuse omkering van de zorg ook nog eens talig te benadrukken. Niet langer staat de Z van ziekte en zorg voorop voor deze coalitie, maar juist de G van gezondheid, gedrag en geluk. De GROZzerdammen werken samen aan gezondheids- en zorgvernieuwingen aan de hand van vijf missies van VWS en onder het motto “Vitaal functionerende samenleving in een gezonde economie”. Het gaat hierbij om een verandering van gezondheidsbeleid- en praktijk, met daarbij altijd een oog voor de economische kansen. GROZzerdammen krijgen hiervoor ondersteuning vanuit de coalitie, met de topsector Life Sciences & Health (Health˜Holland) als coördinator van de uitvoering.
Klik hier om de video van de kick-off van de GROZzerdammen te zien.
Kirsten van Spronsen, Programmamanager GROZ:
“Ik vind het heel mooi om te zien dat het echt gaat om de inwoners. Als je zo hard bezig bent met organisatiedoelstellingen, dan vergeet je soms dat je het eigenlijk doet voor die inwoner en dat je het moet doen mét die inwoner. Dat die inwoner eerst aan jou als organisatie moet vragen wat hij of zij eigenlijk van jou nodig heeft. En jij je vervolgens dienstbaar opstelt aan de inwoners en ze daadwerkelijk helpt.”
Rollen
Alle quadruple helix partners zijn vertegenwoordigd in elke GROZzerdam. Vanuit de coalitie Gezondheid & Zorg is een GROZ-team benoemd. Zij bezochten de afgelopen maanden diverse regio’s om de lokale initiatieven te leren kennen: wat is er al bereikt en welke hulp is nog nodig om de missie te realiseren: vijf extra gezonde levensjaren en 30% gezondheidsverschillen verkleinen? De vier uiteindelijke GROZzerdammen zijn regio’s die zich volledig committeren aan deze centrale VWS-missie.
Wat zeggen anderen uit de quadruple helix over de GROZzerdammen?
Finn Brouwer, inwoner van Deventer: "Bij Wijk Voor Elkaar kijken ze niet naar mijn rugzakje, maar naar wat ik kan. Bij Wijk Voor Elkaar werk ik niet alleen aan een betere versie van mezelf, maar aan een betere versie die ik zelf wil zijn."
Hans Peter Jung, huisarts Afferden:
“Pas als we een probleem hebben, gaan we de gezondheidszorg inzetten. Dat wij willen wij veranderen met Mooi Maasvallei!”
Magda Hage, business developer Health Innovation Park: “Wat ik sterk vond aan de presentaties van de verschillende GROZzerdammen, is dat er heel duidelijk sprake is van burgers die samenwerken, maar dat dat niet alleen kan. Ze moeten ook echt steun hebben van de gemeente, zorgaanbieders, etc. Het kan alleen samen.”
Meer over GROZ
Door het GROZ-programma verbindt de topsector Life Sciences & Health (Health˜Holland) idealiter de publieke en private partijen van de nationale kennis- en innovatie-infrastructuur voor gezondheid met al de 800-900 lokale burgerinitiatieven van Gemeenschapskracht en Nederland Zorgt voor Elkaar (NLZVE): kennis en innovatie dienstbaar aan lokale GROZ-initiatieven. GROZ doet dit onder meer ín de regio met fieldlabs, de zogeheten GROZzerdammen. Sociale en technologische innovatie komen hierbij samen.
Zoals in elke GROZzerdam de hele quadruple helix vertegenwoordigd is, bestaat ook op nationaal niveau de themacoalitie uit quadruple helix-partners, met Gemeenschapskracht en NLZVE als gelijkwaardige partners voor de even gewenste als noodzakelijke burgerbetrokkenheid. Voor een compleet overzicht van de partners in de themacoalitie ‘Gezondheid & Zorg’, zie de Kennis en Innovatieagenda.